Με το άρθρο 25 του ν. 1941/18-3-91 «Η 3η Οκτωβρίου κατά την οποία εορτάζεται η μνήμη του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου ορίζεται ως ημέρα της Δικαιοσύνης και καθορίζεται ως ημέρα υποχρεωτικής αργίας για τα δικαστήρια όλης της χώρας». Στην πράξη η εορτή της Δικαιοσύνης έχει πλήρως υποβαθμιστεί και ατονήσει και περισσότερο αντιμετωπίζεται ως μία πρόσθετος αργία στο ήδη βεβαρημένο εορτολόγιό μας παρά σαν εκδήλωση τιμής στην αληθινή ιέρειά μας. Αλλά η καθιέρωση της γιορτής δεν έχει, δεν μπορεί να έχει κοσμικό χαρακτήρα. Δεν θεσπίστηκε σαν μια πρόσθετη ανάπαυλα στην μονοτονία της καθημερινότητας. Καταξιώνεται μόνο ως άριστη ευκαιρία ενδοσκόπησης, προβληματισμού, κριτικής και διεκδικήσεων και ως μια παραδοχή, ότι από μόνη της η γνώση του νόμου δεν επαρκεί για την απονομή της δικαιοσύνης. Είναι η διακήρυξη ότι η ανθρώπινη προσπάθεια για να καρποφορήσει χρειάζεται να ενστερνιστούμε και να κάνουμε πράξη τα λόγια του Ναζωραίου: «Δικαιοσύνην μάθετε, οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς».
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ο Δ.Σ. Θεσπρωτίας (όχι βέβαια ως μοναδική θλιβερή εξαίρεση) απεμπόλησε ανέξοδα κάθε εορταστική πανήγυρη και εσύρθη ανεπιτρέπτως στην πλήρη αποδόμησή της, σε σημείο μάλιστα που ο νομικός κόσμος ευλόγως διερωτάται αν το ανεόρταστο status που ισχύει οφείλεται σε δυσμενή συγκυρία και συντρέχουσα απρόβλεπτη κακοδαιμονία ή μήπως έχει συναφθεί και επώδυνο «moratorium» περί ληξιαρχικής πράξης κατάργησής της που εκ λόγων ευπρέπειας ή μάλλον απρέπειας έχει αποσιωπηθεί.
Οι συνήθεις σπεύδοντες να μην οχυρωθούν πίσω από την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι η Δικαιοσύνη επί των ημερών μας έπαυσε να εμπνέει την ανθρωπότητα και να οραματίζεται έναν κόσμο πιο δίκαιο, πιο ασφαλή, πιο αναλογικό και πιο συμβατικό. Μια τέτοια παρερμηνεία θα ήταν ακόμα πιο βαθύ, ανεπούλωτο τραύμα.
Όπως έχω ξαναγράψει: «Προβάλλει ξανά στο ιστορικό εκκρεμές της ανθρωπότητας το εφιαλτικό και αναπάντητο ερώτημα: Quo vadis iustititia? Θα εκλείψει η δικαιοσύνη από τον κόσμο; Μεταλλάσσεται σε θεραπαινίδα της εκτελεστικής εξουσίας; Και ακόμα. Διέγραψε τον κύκλο της η δικηγορία; Σβήνει άραγε μια φωνή που έρχεται από πολύ μακρυά;
Αν η φύση απεχθάνεται το κενό, τι σημαίνει ένα σύμπαν χωρίς δικαιοσύνη και ένας κόσμος χωρίς τους φυσικούς υπερασπιστές του; Στη θεϊκή δημιουργία του κόσμου μας, κατά τη Βίβλο, τιμωρήθηκαν οι πρωτόπλαστοι Αδάμ και Εύα για μια ανυπακοή τους επειδή δεν συμμορφώθηκαν και δοκίμασαν τον απαγορευμένο καρπό, το μήλο τη γνώσης. Χωρίς νόμο να ορίζει τη βαρύτητα των συνεπειών της απαγορευτικής εντολής, χωρίς δίκη, χωρίς απολογία και χωρίς την πάναγνη, ακατάλυτη, μοναδική και ανεπανάληπτη φωνή μας. Αλλά σύμπαν χωρίς δικαιοσύνη είναι ένας κόσμος άναρχος σε τρομερή περιδίνηση, ρηχός και ασήμαντος που διασαλεύει την αρμονία, τη συμμετρία, την ομορφιά, τη μουσική, την ποίηση, την αναλογικότητα. Και ένας πολιτισμός που ζυμώθηκε και έλαμψε στο πέρασμα των αιώνων και πορεύτηκε αταλάντευτα με το όραμα fiat iustitia pereat mundus καλείται με ανάστροφη δυναμική και ανεξέλεγκτους πειραματισμούς να οικοδομήσει μια Βαβέλ χωρίς δικαιοσύνη».
Παύλος Τζοβάρας
Πρώην Πρόεδρος Δ.Σ. Θεσπρωτίας
Ηγουμενίτσα, 07/10/2024
