Του π. Ηλία Μάκου
Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στα δύσκολα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς, για να ενισχύσει τους σκλαβωμένους Έλληνες, πήρε το δισάκι του στον ώμο και κάνοντας περιοδείες, φώναζε προτρεπτικά, στα πλήθη, που συγκεντρώνονταν για να τον ακούσουν: “Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται”.
Μέσα στο σκοτάδι, στην απελπισία, στην εξαθλίωση και στη ζοφερή κοινωνική πραγματικότητα, παρουσιάστηκε ο άγιος Κοσμάς, που έγινε φως, ελπίδα και στήριγμα ενός βασανισμένου λαού. Και ξύπνησε τις κοιμισμένες συνειδήσεις των Ελλήνων.
Και σήμερα έχουμε ανάγκη ένα ταρακούνημα, γιατί αποκοπήκαμε από τις ρίζες μας και ζούμε μια ψυχική υποδούλωση, πράγμα, που επιβεβαιώνεται από πολλές μεριές.
Η υποτίμηση μάλιστα του ηθικού παράγοντα, εγκλείει τον κίνδυνο της αλλοτρίωσης της γνήσιας φυσιογνωμίας του λαού, με αναπόφευκτη συνέπεια τον πνευματικό του αποπροσανατολισμό και τη διατήρηση της σημερινής βαριάς ατμόσφαιρας, που προαιωνίζεται βαρύτερη.
Αυτό, που έκανε ο πατρο Κοσμάς ήταν να θυμίσει στους ταπεινωμένους Έλληνες του καιρού του και να υπενθυμίζει διαχρονικά σε μας ότι αν δεν εκτιμήσουμε ορθά την παράδοσή μας δεν θα δούμε καλές ημέρες.
Τα γεγονότα, είναι βέβαιο, πως δεν περιμένουν. Επέρχονται με ταχύτητα αστραπής, ενίοτε και μας προλαβαίνουν. Δεν έχει αξία να κλάψουμε εκ των υστέρων. Όσο είναι καιρός, αυτό είναι το μήνυμα από τη μαχητική ζωή και τη δράση του πατρο-Κοσμά, να αντισταθούμε.
Ο πατρο-Κοσμάς έδειξε με τον πιο πειστικό τρόπο, μέσα από τις ομιλίες και τις διδαχές του, αλλά και το μαρτύριό του, ότι η Ορθοδοξία μπορεί να θωρακίσει το λαό μας και να του δώσει το σωστό ιδεολογικό προσανατολισμό γύρω από τη θεώρηση του κόσμου και του ανθρώπου.
Πράγματι το πνεύμα της Ορθοδοξίας μπορεί, τηρώντας τη χρυσή μεσότητα, δηλαδή την αποφυγή ακροτήτων, να κρατήσει γερά τα πόστα και να διδάξει στο λαό κρυστάλλινες θέσεις πάνω στα προβλήματα, όπως ακριβώς έπραξε ο πατρο-Κοσμάς, θέσεις, που δεν επηρεάζονται από την οποιαδήποτε σκοπιμότητα.
Αν εκτιμήσουμε σωστά το ρόλο της Ορθοδοξίας, μαζί της θα κερδίσουμε τη μάχη της ζωής και θα ξεπεράσουμε τις δυσκολίες της εποχής.
Ο πατρο-Κοσμάς απέδειξε ότι η Εκκλησία δεν είναι ένα κακό κατεστημένο, παρ’ ότι οι άνθρωποί της έχουν τις αδυναμίες τους, ούτε κατάλοιπο και απομεινάρι και καταπιεστικό σύστημα ενός παρελθόντος, το οποίο βάφτισαν “ελληνικό μεσαίωνα”, και που σκοπό έχει να αναστείλει την πρόοδο.
Αλλά με τον αγώνα του για την πνευματική ανύψωση των Ελλήνων, ώστε να αποτινάξουν τα δεσμά της δουλείας, κατέστησε σαφές ότι η Ορθοδοξία βρίσκεται στην πρωτοπορία για αλλαγές και με τη δυνατή και υπεύθυνη φωνή της αποτελεί μια σωτήρια μαρτυρία σ’ έναν ταραγμένο και αλλοιωμένο κόσμο.
Χρειαζόμαστε, επιτέλους, ένα σάλπισμα για να ξυπνήσουμε, να ζωογονηθούμε και να ενδυναμωθούμε. Και από τα βάθη των χρόνων ο πατρο- Κοσμάς μας φωνάζει να είμαστε πιστοί στις ελληνικές και ορθόδοξες αρχές μας και γνήσιοι στον τρόπο ελληνικής και ορθόδοξης ζωής, απεμπολώντας οτιδήποτε ύποπτο, που εισφέρει “καινά δαιμόνια”.