Πρώτον, έλλειμμα ικανοποίησης των πολιτών από την προσωπική τους οικονομική κατάσταση. Η κρίση της πανδημίας προκάλεσε περαιτέρω μείωση των εισοδημάτων, δυσχεραίνοντας ακόμα περισσότερο τις συνθήκες διαβίωσης. Σχεδόν ένας στους δύο εργαζόμενους αμείβεται με κάτω από 800 ευρώ. Οι ανισότητες διευρύνθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας. Τέσσερις στους δέκα συμπολίτες μας δηλώνουν πρόβλημα στο να πληρώσουν φάρμακα, εξετάσεις, νοσηλείες. Είναι λογικό επομένως, οι λαϊκές και κατώτερες μεσαίες τάξεις, οι άνεργοι και οι χαμηλόμισθοι έως 500 ευρώ να αισθάνονται λιγότερο ικανοποιημένοι.

Ένα τρίτο έλλειμμα αφορά το «κοινωνικό κεφάλαιο», δηλαδή την πίστη σε κοινές πεποιθήσεις που διέπουν τη συνεργασία σε μια κοινωνία. Ισχυρό κοινωνικό κεφάλαιο συνεπάγεται συνοχή, ευημερία και ανεπτυγμένα δημόσια αγαθά. Η ελληνική κοινωνία εμφανίζει μια έντονη αμφιθυμία για τον τρόπο επίτευξης συλλογικών στόχων. Από τη μια πλευρά, η συντριπτική πλειονότητα (78,9%) των ερωτώμενων τάσσεται υπέρ της μείωσης φόρων, αλλά ταυτοχρόνως το 44,8% εκτιμά ότι το κράτος δεν επεμβαίνει αρκετά στην οικονομία ενώ το 88,1% πιστεύει ότι οι δαπάνες για το ΕΣΥ θα πρέπει να αυξηθούν. Η αντίφαση αυτή βέβαια δικαιολογείται από την άνιση κατανομή των βαρών στην εποχή των Μνημονίων. Το μεγαλύτερο φορολογικό βάρος σήκωσαν τα χαμηλότερα και μεσαία στρώματα, χωρίς όμως να ενισχυθεί το κοινωνικό κράτος.

Ωστόσο, παρά τις διάχυτη αμφισβήτηση, κόπωση και αβεβαιότητα, οι πολίτες δεν φαίνεται να παραιτούνται από το όραμα για μια πιο δίκαιη και αξιοκρατική κοινωνία και οικονομία. Η ευρεία θετική απήχηση των ιδεών υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης και της προόδου αποτελεί μια αισιόδοξη ένδειξη για τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας και της κεντροαριστεράς.

Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ βρίσκεται ήδη σε μια φάση αναγέννησης, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη 270.000 πολιτών που προσήλθαν στην εσωκομματική διαδικασία ανάδειξης της νέας ηγεσίας. Το στοίχημα του προέδρου Νίκου Ανδρουλάκη αλλά και όλων των μελών του Κινήματος είναι να οικοδομήσουμε μια νέα σχέση εμπιστοσύνης με τον ελληνικό λαό και ιδίως, με τη νέα γενιά.

Πώς σχεδιάζουμε να το πετύχουμε;

Με τη ξεκάθαρη ιδεολογική μας ταυτότητα στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και τη διαφύλαξη της πολιτικής αυτονομίας του Κινήματός μας από πάσης φύσεως συμφέροντα και νοοτροπίες που αιχμαλωτίζουν το πολιτικό σύστημα. Αγωνιζόμαστε για να ξανακερδίσουμε τη χαμένη αξιοπιστία της Πολιτικής. Αυτό απαιτεί ανανέωση όχι μόνο στο στελεχιακό δυναμικό και στον τρόπο οργάνωσης, αλλά και ρήξη με καθεστωτικές αντιλήψεις για την εξουσία. Για εμάς εξουσία σημαίνει ευθύνη, λογοδοσία απέναντι στον λαό και στους θεσμούς.

Δεύτερον, με την επανασύνδεσή μας με τον λαϊκό κόσμο και τα πιο ευάλωτα στρώματα. Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα εξέφραζε διαχρονικά τις αγωνίες και τις ανάγκες των μη προνομιούχων. Γι’ αυτό κατάφερε να πετύχει για πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου μια τόσο εκτεταμένη κοινωνική κινητικότητα. Το παιδί του αγρότη, του εργάτη, του βιοπαλαιστή είχε την ευκαιρία να σπουδάσει και να προκόψει. Σήμερα δυστυχώς, οι προοπτικές ζωής της νέας γενιάς είναι χειρότερες από των γονιών τους.

Τέλος, με την επεξεργασία ενός γνήσια σοσιαλδημοκρατικού προγράμματος. Πέντε είναι οι βασικοί άξονες στους οποίους δίνουμε βάρος. Δίκαιη οικονομία και σύγχρονο παραγωγικό μοντέλο, με ριζική αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος ώστε οι μισθωτοί, ιδίως οι νέοι εργαζόμενοι, αλλά και οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες να μην σηκώνουν άλλα βάρη. Ισχυρό κοινωνικό κράτος με ενίσχυση του ΕΣΥ και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Δίκαιη μετάβαση στην πράσινη οικονομία. Εξωτερική πολιτική με πατριωτικό ρεαλισμό. Αποτελεσματική δημόσια διοίκηση με αποκεντρωμένη δομή κοντά στον πολίτη.

Αποτελεί χρέος της σοσιαλδημοκρατίας να εκφράσει τις αγωνίες των πολίτων, ώστε να τις μετατρέψουμε σε δημιουργικές πολιτικές για μια δίκαιη και ανθεκτική κοινωνία και οικονομία. Το κάναμε στο παρελθόν, θα αγωνιστούμε να το πετύχουμε και στο μέλλον.

*Ο Ανδρέας Σπυρόπουλος είναι Μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ