Του Δικηγόρου Θεσπρωτίας Δημήτριου Β. Χρήστου
Ο Ιωάννης Καποδίστριας καταγόταν από την Κέρκυρα, ανήκε στην τάξη των «ευγενών», ήταν γραμμένος στο libro doro (στο βιβλίο των ευγενών) για ό,τι αυτό σήμαινε την εποχή του και σπούδασε Ιατρική στην Ιταλία.
Παρά όμως τις σπουδές του στην επιστήμη της Ιατρικής, έκανε μεγάλη καριέρα διπλωμάτη, ως Υπουργός των Εξωτερικών του Τσάρου της πανίσχυρης εκείνη την εποχή Ρωσίας.
Ως Υπουργός των Εξωτερικών του Τσάρου επηρέαζε μέγιστα τις ευρωπαϊκές εξελίξεις και βοηθούσε την επαναστατημένη Ελλάδα στα διάφορα ευρωπαϊκά συνέδρια των ισχυρών εκείνης της εποχής με τα διπλωματικά μέσα που διέθετε. Γι’ αυτό ήρθε σε μεγάλη αντιπαράθεση και σύγκρουση με τον Αυστριακό συντηρητικό Καγκελάριο Μέττερνιχ, ο οποίος είχε πρωτοστατήσει στην ίδρυση της αντιδραστικής «Ιεράς Συμμαχίας».
Ο Καποδίστριας ίδρυσε ως κράτος την σημερινή Ελβετία και εισήγαγε το διοικητικό της σύστημα με τα καντούνια και σε αυτήν την χώρα είναι ακόμη και σήμερα πολύ γνωστός και αγαπητός.
Στην επαναστατημένη Ελλάδα ο Καποδίστριας ήρθε για να κυβερνήσει μετά από πρόταση του Κολοκοτρώνη προς τους οπλαρχηγούς και τους πολιτικούς της εποχής η οποία και έγινε αποδεκτή και έτσι εγκατέλειψε μία μεγάλη καριέρα ως Υπουργός των Εξωτερικών του Τσάρου της Ρωσίας για χάρη της «ψωροκώσταινας».
Άμεσα, με την προσέλευσή του ο Καποδίστριας, ανέστειλε το Σύνταγμα της Τροιζήνας προσωρινά (σημειωτέον δεν το κατάργησε), διότι έπρεπε να διοικήσει αποτελεσματικά και να φτιάξει ένα σύγχρονο κράτος που οι κάτοικοί του εκείνη την περίοδο έβγαιναν εξαθλιωμένοι, πεινασμένοι και κουρελήδες από τα σπήλαια, μετά την επιδρομή του Ιμπραήμ για την καταστολή της επανάστασης και αυτοί όχι μόνο δεν είχαν άποψη για τα τεκταινόμενα, αλλά δεν ήξεραν ούτε «πού την κεφαλήν κλίναι».
Όταν δε ο Καποδίστριας έφερε την πατάτα από την Κίνα, για να γεμίσουν οι Έλληνες το άδειο τους στομάχι, αυτοί τον άκουγαν με καχυποψία και νόμιζαν ότι θα τους δηλητηρίαζε. Για τον λόγο αυτό ο Καποδίστριας αναγκάστηκε να βάλει επίτηδες φρουρούς στα καράβια με τις πατάτες και οι Έλληνες νομίζοντας ότι κάτι πολύτιμο φρουρούσαν αυτοί, πήγαν και τις έκλεψαν και τις έφαγαν και έτσι έμαθαν να τρώνε την πατάτα.
Ο Καποδίστριας, ως Κυβερνήτης, δεν καταδέχτηκε ποτέ να εισπράξει μισθό από το Ελληνικό Κράτος και μάλιστα είχε υποχρεώσει και τους Υπουργούς του να πράττουν το ίδιο. Επίσης, για να μην θεωρηθεί πολιτικά εξαρτημένος, αρνήθηκε και την σύνταξη από την Ρωσία ως Υπουργός των Εξωτερικών της.
Την ίδια του την περιουσία την υποθήκευσε στις Τράπεζες, για να πάρει δάνεια και να ιδρύσει πτωχοκομεία και ορφανοτροφεία στην «ρημαγμένη» Ελλάδα, ώστε να ανακουφίζονταν τα ορφανά και οι άποροι του πολέμου.
Ήταν πολύ απλός ως Κυβερνήτης, κυκλοφορούσε συχνά στους δρόμους του Ναυπλίου και μάλιστα οι πολίτες τον αποκαλούσαν με το μικρό του όνομα (ο Κολοκοτρώνης για αυτά τον επέκρινε καλοπροαίρετα).
Δημιούργησε στην χώρα τακτικό στρατό, ίδρυσε σχολεία, νοσοκομεία, γηροκομεία, οργάνωσε την διοίκηση και την οικονομία του κράτους και ασκούσε με το διεθνές κύρος του ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική.
Για να τα κάνει όμως όλα αυτά, έθιξε τα μεγάλα συμφέροντα, που είναι παγιωμένα στην χώρα μας από εκείνη την εποχή, τα οποία στράφηκαν εναντίον του και με κακόβουλες ενέργειες (για παράδειγμα, έλαβε χώρα η πυρπόληση του εθνικού στόλου που με πολλές στερήσεις αγοράστηκε από τον ελληνικό λαό). Και άρχισαν να του ασκούν έντονη κακοπροαίρετη κριτική και πολεμική. Και όταν αυτός προσπάθησε να φορολογήσει τους Κοτζαμπάσηδες, ώστε με τα έσοδα που θα είχε το κράτος, να ιδρύσει σχολεία και νοσοκομεία, αυτοί τον δολοφόνησαν! Σε συνεργασία αυτό βέβαια με τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, που θεωρούσαν τον Καποδίστρια (εσφαλμένα όμως) πράκτορα των Ρώσων που προωθούσε δήθεν στην Ελλάδα φιλορωσική πολιτική, στην πραγματικότητα όμως ήθελαν λύση «Όθωνα», ώστε να γίνει προτεκτοράτο τους η χώρα, όπως και έγινε μετά τον θάνατο του Κυβερνήτη.
Όσοι όμως κατέκριναν και κατακρίνουν τον Καποδίστρια ως δικτάτορα, τύραννο και μονάρχη (επειδή σημειωτέον ανέστειλε το Σύνταγμα προσωρινά, δεν το κατάργησε), παραβλέπουν, είτε θελημένα, είτε αθέλητα, τα ιστορικά δεδομένα και τις ιστορικές συνθήκες εκείνης της εποχής.
Εν ολίγοις, αν και ο βίος του Καποδίστρια ως Κυβερνήτη στην Ελλάδα ήταν σύντομος, διότι τον δολοφόνησαν, αν δεν υπήρχε ο συγκεκριμένος, η χώρα μας σήμερα θα ήταν σαν το σημερινό Κουρδιστάν στην Τουρκία και δεν θα είχε τα σημερινά σύνορα, διότι αυτός με τις γνώσεις του, το κύρος του, τις γνωριμίες του, την περιουσία του που υποθήκευσε, αλλά ακόμη και την ίδια του την ζωή που θυσίασε, έθεσε τις βάσεις για την δημιουργία του σύγχρονου Ελληνικού κράτους.
Είναι τόσο μεγάλη η συμβολή του Καποδίστρια στην δημιουργία του κράτους μας, που κάθε Έλληνας γονέας οφείλει να πάει το παιδί του στον τάφο του Κυβερνήτη που βρίσκεται στην Μονή Πλατυτέρας στην Κέρκυρα, για να προσκυνήσει και να πει: «Είμαι Ελληνόπουλο, σε ευχαριστώ, γιατί αυτό το οφείλω σε εσένα».
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Το κείμενο αυτό γράφτηκε με αφορμή την άποψη (που είναι σεβαστή) μίας φιλολόγου, η οποία θεωρεί ότι ο Καποδίστριας ήταν δικτάτορας και μονάρχης.
