του Σταύρου Τζίμα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος έκανε την πρώτη του περιοδεία στα χωριά της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία στις αρχές Αυγούστου του 1991, ως έξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Σε ατμόσφαιρα φόβου, μια και το καθεστώς δεν είχε απολέσει ακόμα τη βάρβαρη ισχύ του, στο χωριό Αλύκο χειροτόνησε τον πρώτο ορθόδοξο χριστιανό ιερέα στην Αλβανία – ήταν ο Χρήστος Παπάς. Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά, ο Αναστάσιος διάβηκε, χθες, για τελευταία φορά τα χώματα της μειονότητας και ο 87χρονος παπα-Χρήστος ήταν εκεί για να τον αποχαιρετίσει.
Μαζί του και χιλιάδες άλλοι ομογενείς που συνέρρευσαν από τα χωριά του κάμπου της Δρόπολης, του Πωγωνίου, της Φοινίκης, των Αγίων Σαράντα και της Χειμάρρας για να κατευοδώσουν τον θρησκευτικό τους ηγέτη, που στις πάμπολλες δυσκολίες στεκόταν πάντα στο πλευρό τους δίνοντάς τους κουράγιο, δύναμη και ελπίδα.
Μπορεί οι Ελληνες της Αλβανίας να σπαράσσονταν από έριδες, πολιτικές και κομματικές αντιπαλότητες, διαμάχες με την κεντρική εξουσία, να κουβαλούσαν τραύματα του παρελθόντος, όμως η παρουσία και ο λόγος του Αναστασίου λειτουργούσαν ιαματικά – ήταν γι’ αυτούς ο πνευματικός και θρησκευτικός «πατέρας». Εκτυλίχθηκαν συγκινητικές στιγμές στο διάβα της νεκρικής πομπής με το σκήνωμά του. Απλοί άνθρωποι, ηλικιωμένοι, μικρά παιδιά, μαυροφορεμένες γυναίκες έρραιναν με λουλούδια και δάφνες τη νεκροφόρα, ενώ γέμισε ασφυκτικά η εκκλησία του Αργυροκάστρου, όπου η σορός εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα. Συγκινημένος ο παπα-Χρήστος ταξίδεψε, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του, από το χωριό του για να ασπαστεί το φέρετρο και να απευθύνει το ύστατο ευχαριστώ στον κεκοιμημένο ιεράρχη που έκανε πραγματικότητα το όνειρό του να γίνει ιερέας. Δάσκαλος είχε σπουδάσει ο Χρήστος Παπάς, αλλά ουδέποτε του επιτράπηκε από το κομμουνιστικό καθεστώς να ασκήσει το επάγγελμα, λόγω του ότι είχε συγγενείς στην Ελλάδα, που δεν άρεσαν στο σύστημα του Χότζα.
Οταν όμως οι αρμοί της κομμουνιστικής εξουσίας άρχισαν να εξασθενούν, οι χριστιανοί του Αλύκου επισκεύασαν πρόχειρα την εκκλησία του χωριού τους, την οποία ο Χότζα είχε μετατρέψει σε αποθήκη, και οργάνωναν εκεί εκκλησιαστικές ακολουθίες. Ομως γράμματα δεν ήξεραν και έτσι επιστρατεύθηκε ο δάσκαλος για να τους διαβάζει το Ευαγγέλιο. Τότε ένας υπερήλικας «σοφός» του χωριού, ο μπαρμπα-Φίλιππος, τον προέτρεψε να γίνει παπάς λέγοντάς του, καθώς διέκρινε αναστολές λόγω φόβου στο πρόσωπό του, «μη φοβάσαι, είναι ένας σταυρός που θα τον σηκώσουμε όλοι μαζί»…
Χιλιάδες ομογενείς συνέρρευσαν από τα χωριά του κάμπου της Δρόπολης, του Πωγωνίου, της Φοινίκης, των Αγίων Σαράντα και της Χειμάρρας για να κατευοδώσουν τον θρησκευτικό τους ηγέτη.
Τελικά πήρε την απόφαση να φύγει στην Ελλάδα –τα σύνορα είχαν αρχίσει να ανοίγουν και οι Αλβανοί πλημμύριζαν τη μεθόριο– με σκοπό να γίνει ιερέας. Με τη βοήθεια του μητροπολίτη Κονίτσης Σεβαστιανού και αφού πήγε τρεις μήνες στο Aγιον Oρος για να μάθει καλά τα ελληνικά και να εγκλιματιστεί στα εκκλησιαστικά, κατέληξε στην Αθήνα όπου συνάντησε τον έξαρχο ακόμα Αναστάσιο.
Στην Ιερά Μονή της Πεντέλης χειροτονήθηκε στις 7 Ιουλίου του 1991 διάκονος και επέστρεψε στην Αλβανία, όπου στις 6 Αυγούστου του 1991 έλαβε το χρίσμα του ιερέα από τον Αναστάσιο. Hταν η πρώτη Θεία Λειτουργία τού μετέπειτα Αρχιεπισκόπου στις περιοχές της μειονότητας, στην εκκλησία του Αλύκου, Αγία Βαρβάρα, και ο παπα-Χρήστος ανέλαβε το βαρύ φορτίο να πηγαίνει στα oρεινά χωριά του Βούρκου για να μεταδίδει τον λόγο του Θεού.
Από την Κακαβιά προς το Αργυρόκαστρο και από εκεί στην κεντρική πλατεία στα Τίρανα χριστιανοί και μη κατευόδωσαν τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, που δεν ξεχώρισε ποτέ, κατά την παρουσία του στην ηγεσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας, πιστούς και απίστους, διακηρύσσοντας πάντα ότι ο «Θεός είναι για όλους». Με ένα παρατεταμένο χειροκρότημα, ψάλλοντας το Χριστός Ανέστη και φωνάζοντας «αθάνατος» τον αποχαιρέτισε το πλήθος στο Αργυρόκαστρο.
Η μεγάλη καμπάνα του ναού της Αναστάσεως του Χριστού, στο κέντρο των Τιράνων, χτυπούσε πένθιμα καθώς πλησίαζε η πομπή με το σκήνωμα. Η μπάντα του δήμου παιάνιζε πένθιμα εμβατήρια, ενώ το κέντρο της πρωτεύουσας είχε αποκλειστεί και θα παραμείνει αποκλεισμένο έως αύριο που θα γίνει η κηδεία. Χιλιάδες απλοί άνθρωποι είχαν κατακλύσει τους χώρους γύρω από τον ναό και η νεκροφόρα είχε πνιγεί από άνθη που έριχναν οι πολίτες στη διαδρομή.
Από σήμερα η σορός του εκλιπόντος θα εκτίθεται σε λαϊκό προσκύνημα και αύριο θα ενταφιαστεί παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, του Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου, του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, πολλών επωνύμων και ανωνύμων από την Ελλάδα, ενώ δεν είχε γίνει έως χθες γνωστό αν και ποιοι Αλβανοί αξιωματούχοι θα παραστούν στη νεκρώσιμη ακολουθία.
