του Σπύρου Χριστόγλου

Η Ευρωπαϊκή Ένωση σε επίπεδο κρατών αποφασίζει κάθε τετραετία την Κοινή Αγροτική Πολιτική [Κ.Α.Π.] που θα ακολουθήσει. Με στόχο να διασφαλίσει μια ενιαία γραμμή στον αγροτικό τομέα που θα φροντίζει για μια ισομερή ανάπτυξη μεταξύ των κρατών μελών. Η κάθε χώρα καταθέτει το σχέδιο ανάπτυξης της και βάσει αυτού αλλά και του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού της κατανέμονται –αποδίδονται συγκεκριμένα κονδύλια για την υλοποίηση του σχεδίου.

Η Κ.Α.Π.  χωρίζεται σε δύο κομμάτια που ονομάζονται Πυλώνες [Πυλώνας Ι και Πυλώνας ΙΙ] ο ένας αφορά τις άμεσες ενισχύσεις που δίνονται απευθείας σε γεωργούς ως άμεση ενίσχυση [χρήμα] για την μεσοστάθμιση του εισοδήματος τους [1 παραπομπή] και ο δεύτερος Πυλώνας αφορά τα προγράμματα που εκπονεί κάθε κράτος μέλος για την ενίσχυση του αγροτικού τομέα, χρηματοδότηση έργων [2 παραπομπή].

Η Κ.Α.Π. συντάσσεται από κάθε κράτος μέλος, κατατίθεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εγκρίνεται αυτούσια ή με τροποποιήσεις και κατόπιν εφαρμόζεται για τα επόμενα χρόνια στην ενδιαφερόμενη χώρα.

Η Ελλάδα κατάθεσέ τέτοια Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής [3 παραπομπή] το οποίο και έχει εγκριθεί [4 παραπομπή]. Η σύνταξη του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής [Σ.Σ.Κ.Α.Π.] έγινε από μια επιστημονική ομάδα διαφόρων ειδικοτήτων που αφού μελέτησαν τα παρεχόμενα στοιχεία συνέταξαν το Σ.Σ.Κ.Α.Π., το οποίο και εγκρίθηκε [5 παραπομπή].

Το ΣΣΚΑΠ προέβλεπε μια προσαρμογή των επιδοτήσεων [σε χρήμα] που έπαιρναν οι γεωργοί με μια σταδιακή σύγκλιση ώστε το 2027 όλα τα είδη γεωργικών δραστηριοτήτων να επιδοτηθούν με το ίδιο ποσό σε όλη την Ελλάδα. Στη σελίδα 16 του συνοπτικού κειμένου του εγκεκριμένου ΣΣΚΑΠ μπορεί να δει κανείς την τιμή ενίσχυσης ανά είδος καλλιέργειας [215 ευρώ/εκτάριο  για τις αροτραίες,  270 ευρώ/εκτάριο για τις δενδρώδεις και 176 ευρώ/εκτάριο  για τα βοσκοτόπια] [6 παραπομπή]. Η σύγκλιση αυτή θα γίνονταν σταδιακά από το 2023 έως το 2027 ώστε να μπορούν οι γεωργοί να έχουν μια σταδιακή προσαρμογή και να μπορούν να κάνουν έναν προγραμματισμό για το μέλλον της επιχειρήσεις τους, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε πως και η γεωργική εκμετάλλευση είναι μια επιχείρηση.

Δυστυχώς αυτή η σταδιακή σύγκλιση δεν εφαρμόστηκε, ούτε δυστυχώς η ενίσχυση / εκτάριο στο ποσό που εγκρίθηκε, κατά μέσο όρο τα ποσά ενίσχυσης ήταν πολύ πιο κάτω από εκείνα που αναφέρθηκαν στο ΣΣΚΑΠ και μάλιστα με άμεση εφαρμογή, δηλαδή το 2023 και όχι το 2027.

Παράλληλα στο ΣΣΚΑΠ καταργήθηκαν και άλλες άμεσες ενισχύσεις [πρασίνισμα] που τις λάμβαναν όλοι οι γεωργοί χωρίς πρόβλημα συμβατότητας, ενώ κάποια προγράμματα σταμάτησαν [βιολογική γεωργία κ.λ.π] χωρίς χρονική πρόβλεψη επανεκκίνησης. Βεβαίως δημιουργήθηκαν και νέες δράσεις –ενισχύσεις με κυριότερη τα  «οικολογικά σχήματα» [που αντικαθιστούν το πρασίνισμα]. Τα οποία όμως    παρουσιάζουν δυσχέρεια στην κατανόηση και εφαρμογή, ασυμβατότητα με άλλα προγράμματα ενώ και η χρηματική αποζημίωση  που δίνουν είναι κατά πολύ μικρότερη των καταργούμενων ενισχύσεων.

Επιπλέον των άλλων οι βοσκότοποι χωρίστηκαν στα δύο. Σε παραγωγικούς και μη παραγωγικούς. Με τους πρώτους να απαιτούν 3,5 αγελάδες [>24 μηνών] για κάθε 50 στρέμματα ενώ τους δεύτερους 1 αγελάδα [>24 μηνών]. Όπως γίνεται αντιληπτό εδώ υπάρχει ανισότητα και η οποία μπορεί να συνδυαστεί με την εισαγωγή επιπλέον επιλέξιμων βοσκήσιμων εκτάσεων.

Σε όλα αυτά τα προβλήματα πρέπει να προστεθούν και οι γεωργοί οι οποίοι δεν έλαβαν καμία απολύτως ενίσχυση, χωρίς να έχει διευκρινιστεί ο λόγος από μέρος της πολιτείας. Οι οποίοι εφόσον δεν γνωρίζουν το λόγο δεν γνωρίζουν και τι πρέπει να κάνουν για να διορθωθεί το πρόβλημα.

Τα παραπάνω στοιχεία οδήγησαν των γεωργικό κόσμο σε αναστάτωση και για άλλη μια φορά στους δρόμους διεκδίκησης.

Η μη τήρηση του ΣΣΚΑΠ οφείλεται πιθανώς στην ένταξη νέων επιλέξιμων προς ενίσχυση γαιών [βοσκοτόπων παραγωγικών και μη] που δεν είχαν κοινοποιηθεί στην επιτροπή σύνταξης του. Τα οποία ήταν σύμφωνα με πληροφορίες 800.000 εκτάρια [7 παραπομπή] και που προστίθενται στα ήδη επιλέξιμα. Όπως καταλαβαίνει κανείς έχει γίνει μεγέθυνση και μάλιστα δυσθεώρητη του παρονομαστή [εκτάρια] με σταθερό τον αριθμητή [συνολική ενίσχυση σε ευρώ], για αυτό λοιπόν τον λόγο η ανά εκτάριο ενίσχυση έχει διαμορφωθεί πολύ πιο κάτω από τα νούμερα του εγκεκριμένου ΣΣΚΑΠ [190 ευρώ/εκτάριο αροτραιές, 240 ευρώ/ εκτάριο δενδρώδες και 148 ευρώ/εκτάριο βοσκότοπο] και μάλιστα χωρίς σταδιακή προσαρμογή.   Όπως γίνεται αντιληπτό η σταδιακή προσαρμογή των επιχειρήσεων δεν πήγε περίπατο.

Τα ερωτήματα που προκύπτουν από την ένταξη αυτή, είναι πολλά:

1. Ενημερώθηκε η επιτροπή σχεδιασμού του ΣΣΚΑΠ;
2. Ποιος πήρε την πολιτική απόφαση ένταξης των στρεμμάτων;
3. Σε ποιες περιοχές τις χώρας βρίσκονται αυτά τα 8.000.000 στρέμματα ;
4. Και το σημαντικότερο από ποιους δηλώθηκαν; [επιδότηση λαμβάνουν ενεργοί γεωργοί οι οποίοι δεν πρέπει να είναι κατά ανάγκη επαγγελματίες γεωργοί].

Παραπομπές

1. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Πυλώνας Ι

https://www.europarl.europa.eu/factsheets/el/sheet/109/direct-payments

2. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Πυλώνας ΙΙ

https://www.europarl.europa.eu/factsheets/el/sheet/110/second-pillar-of-the-cap-rural-development-policy

3. Εγκεκριμένο ΣΣΚΑΠ

http://www.agrotikianaptixi.gr/sites/default/files/egkekrimeno_ss_kap_2023-      

2027.pdf

4. Απόφαση έγκρισης του ΣΣΚΑΠ

http://agrotikianaptixi.gr/sites/default/files/apofasi_egkrisis_ss_kap_2023-2027.pdf

5. Εγκεκριμένο ΣΣΚΑΠ από την ελληνική πολιτεία

http://www.agrotikianaptixi.gr/sites/default/files/egkekrimeno_ss_kap_2023-       

2027.pdf

6. Συνοπτικό κείμενου του ΣΣΚΑΠ

http://agrotikianaptixi.gr/sites/default/files/synoptiko_keimeno_egkekrimenoy_ss_kap_2023-2027.pdf

7. Δημοσίευμα για την προσθήκη 800.000 επιλέξιμων εκταρίων

https://www.agronews.gr/thesmika/koini-agrotiki-politiki/208695/perissotera-8-

ekat-stremmata-sto-osde-rihnoun-prim-nearon-kai-axia-dikaiomaton-gia-ta-    

voskotopia/