Από  τον  8o π.X.  αιώνα οι αρχαίοι  Έλληνες που ήσαν τολμηροί  ναυτικοί και που οι περισσότερες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας ήταν θαλάσσιες δυνάμεις, αναζητούσαν  εδάφη και πέραν της Ελλάδας με αποτέλεσμα την ίδρυση αποικιών σε όλη την Μεσόγειο.
Οι Αρχαίες αυτές Ελληνικές πόλεις επί αλβανικού εδάφους, σήμερα ήταν:
Ογχησμός
Ποσείδιον
Βουθρωτόν
«Μετά δε Ογχησμόν  Ποσειδίον και Βουθρωτόν επί του στόματος του Πηλώδους καλούμενου Λιμένος»
Πηγή: Στράβωνος Γεωγραφικά, Βιβλίον  Ζ  7,5
Πάνορμος Λιμήν
Αντιγόνεια
Αντιπάτρεια  (σήμερα Μπεράτι)
Αυλών
Ορικός Λιμήν
Θρονίον
Νίκαια
Βίλλυς
Αμάντεια
Απολλώνια
Επίδαμνος   (σήμερα Δυρράχιον).  Έγινε η αφορμή της Ναυμαχίας των Συβότων το 433 π.Χ.
Πηγή: Θουκυδίδης, Βιβλίον Α 40-46
Νυμφαίων
Ακρόλισσος

Πηγή: Στράβωνος Γεωγραφικά, Βιβλίον  Ζ  5,7

«Μετά   δουν την των Αρδαίων  και Πληραίων παραλίαν ο Ριζόνικος Κόλπος εστίν και Ριζών Πόλις»

Οι δε εν λόγω Πόλεις αναφέρονται από τους  αρχαίους Έλληνες  Γεωγράφους και Ιστορικούς δηλαδή:

1)Σκυλάξ ο Καρυανδεύς Περί το 520 π.Χ.
2)Θουκυδίδης 460 π.Χ.
3)Πολύβιος 200 π.Χ.
4)Κλαύδιος  Πτολεμαίος  100 π.Χ.
5)Στράβων  63 π.Χ.
6)Παυσανίας 96 μ.Χ.

Γρηγόριος ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ               Νικόλαος ΤΣΩΝΗΣ
   Συγγραφέας  –   Ιστορικός                 Πρώην Νομάρχης Θεσπρωτίας